Các trường hợp và điều kiện giải thể doanh nghiệp

Hiện nay, Luật Doanh nghiệp 2020 chưa có đưa ra quy định cụ thể về khái niệm giải thể doanh nghiệp. Tuy nhiên, có thể hiểu giải thể doanh nghiệp là quá trình dẫn đến việc chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp khi đảm bảo thanh toán hết các khoản nợ cũng như nghĩa vụ tài sản khác và doanh nghiệp không trong quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc cơ quan trọng tài.

Doanh nghiệp bị cấm thực hiện các hoạt động nào khi thực hiện giải thể?

Thứ nhất, giải thể tự nguyện: Là việc giải thể do chính doanh nghiệp quyết định trong quá trình tiến hành hoạt động khi đã đạt được mục đích kinh doanh và nhận thấy việc tồn tại của doanh nghiệp không còn cần thiết hoặc gặp khó khăn không thể khắc phục được. Hình thức này bao gồm các trường hợp giải thể khi:

(i) Theo quyết định của chủ doanh nghiệp đối với doanh nghiệp tư nhân; của các thành viên hợp danh đối với công ty hợp danh; của Hội đồng thành viên đối với công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên; của chủ sở hữu đối với công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên; của Đại hội đồng cổ đông đối với công ty cổ phần.

(ii) Doanh nghiệp kết thúc hoạt động đã ghi trong Điều lệ công ty mà không có quyết định gia hạn: Đây là trường hợp đã có sự thỏa thuận và là ý chí của chủ sở hữu doanh nghiệp ngay từ khi thành lập doanh nghiệp.

Thứ hai, giải thể bắt buộc: Là trường hợp giải thể không do ý chí chủ quan của doanh nghiệp mà do cơ quan nhà nước yêu cầu doanh nghiệp phải tiến hành giải thể. Điều này, xuất phát từ lý do doanh nghiệp không đáp ứng các điều kiện nhất định mà pháp luật quy định. Các trường hợp giải thể bắt buộc bao gồm:

(i) Công ty không còn đủ số lượng thành viên tối thiểu theo quy định của Luật doanh nghiệp trong thời hạn 6 tháng liên tục mà không làm thủ tục chuyển đổi loại hình doanh nghiệp;

(ii) Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, trừ trường hợp Luật quản lý Thuế có quy định khác.

Khoản 2 Điều 207 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về điều kiện để doanh nghiệp được giải thể: Đảm bảo thanh toán hết các khoản nợ, nghĩa vụ tài sản khác và không trong quá trình tranh chấp tại Tòa án hoặc Trọng tài.

Theo đó, doanh nghiệp trước khi tiến hành chấm dứt sự tồn tại của mình trên thị trường phải đảm bảo hoàn thành mọi nghĩa vụ tài chính, khoản nợ mà bên này xác lập đối với các bên, các nghĩa vụ khác của hợp đồng theo thỏa thuận giữa các bên có liên quan. Sau khi giải quyết mọi khoản nợ và nghĩa vụ khác của doanh nghiệp, mọi tài sản còn lại của doanh nghiệp được phân chia cho các thành viên hoặc chủ sở hữu doanh nghiệp. Đây là một điều kiện tiên quyết để cơ quan có thẩm quyền chấp nhận việc giải thể của doanh nghiệp. Nếu không, để chấm dứt sự tồn tại, doanh nghiệp chỉ có thể đăng ký phá sản.

Thủ tục giải thể công ty theo quy định của pháp luật