Trong giai đoạn đầu của quá trình thành lập và phát triển doanh nghiệp, người thành lập doanh nghiệp cần phải tiến hành ký kết một số hợp đồng trước khi hoàn thành thủ tục đăng ký doanh nghiệp để nhận giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp như hợp đồng thuê trụ sở, hợp đồng dịch vụ pháp lý, hợp đồng mua bán thiết bị văn phòng…..
Theo đó, để tránh các rủi ro pháp lý liên quan đến việc ký kết hợp đồng trước đăng ký doanh nghiệp, Điều 18 Luật Doanh nghiệp 2020 cũng đã quy định cụ thể về hợp đồng này như sau:
Thứ nhất, về chủ thể ký kết hợp đồng: Người thành lập doanh nghiệp được ký hợp đồng phục vụ cho việc thành lập và hoạt động của doanh nghiệp trước và trong quá trình đăng ký doanh nghiệp. Người thành lập doanh nghiệp là cá nhân, tổ chức thành lập hoặc góp vốn để thành lập doanh nghiệp. Đây là chủ thể có những quyền và nghĩa vụ trực tiếp đối với doanh nghiệp đang được thành lập.
Thứ hai, về mục đích của hợp đồng: Mục đích của hợp đồng trước đăng ký doanh nghiệp nhằm phục vụ cho việc thành lập và hoạt động của doanh nghiệp trước và trong quá trình đăng ký doanh nghiệp. Nếu hợp đồng được người thành lập công ty ký kết nhưng không phải để phục vụ cho việc thành lập và hoạt động của doanh nghiệp trước khi đăng ký kinh doanh thì không thuộc đối tượng điều chỉnh của quy định này mà thuộc đối tượng điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015.
Thứ ba, về trách nhiệm của các bên khi tham gia hợp đồng.
Đối với trường hợp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: doanh nghiệp phải tiếp tục thực hiện quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng đã ký kết quy định tại khoản 1 Điều này và các bên phải thực hiện việc chuyển giao quyền, nghĩa vụ theo hợp đồng theo quy định của Bộ luật Dân sự, trừ trường hợp trong hợp đồng có thỏa thuận khác.
Đối với trường hợp không được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: người ký kết hợp đồng theo quy định phải chịu trách nhiệm thực hiện hợp đồng; trường hợp có người khác tham gia thành lập doanh nghiệp thì cùng liên đới chịu trách nhiệm thực hiện hợp đồng đó.
Lưu ý: Vấn đề chịu trách nhiệm của hợp đồng ký trước khi thành lập doanh nghiệp chỉ đặt ra đối với người thành lập doanh nghiệp là thành viên công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc cổ đông sáng lập công ty cổ phần. Đi với loại hình doanh nghiệp tư nhân, do không có tư cách pháp nhân sau khi thành lập nên sẽ không đặt ra vấn đề phân biệt trách nhiệm của chủ doanh nghiệp và doanh nghiệp tư nhân trước và sau khi thành lập. Trong mọi trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân đều phải chịu trách nhiệm vô hạn.
